|
Gdy po drugiej wojnie światowej Dominikanie polscy powrócili do Wrocławia zastali ze swego kościoła tylko ruiny i zgliszcza. Ale wśród tych ruin pozostała nienaruszona, cudownie ocalała z pożogi wojennej, kaplica z grobem Błogosławionego Czesława. Napływająca do odzyskanego miasta ludność polska z głębokim wzruszeniem odwiedzała to miejsce spoczynku i kultu polskiego Świętego, który przez tyle wieków pozostawał wciąż żywym symbolem organicznej łączności między Wrocławiem i Krakowem, między Śląskiem i Macierzą.
Błogosławiony Czesław stał na czele ekipy dominikanów polskich, którzy przybyli z Krakowa do Wrocławia w r. 1226. Z Wrocławiem Czesław związał się serdecznie do końca swojego życia. Tu głosił swoje słynne kazania, tu organizował nauczanie i katechizację, tu w klasztorze stwarzał przytułek dla miejskiej biedoty, skąd promieniował swoją niezwykłą dobrocią, tak że już za życia cieszył się zasłużoną opinią świętości. Tradycja przedstawia go najczęściej, jako cudownego obrońcę Wrocławia podczas najazdu tatarskiego w roku 1241.
Entuzjazm i szacunek towarzyszący Świętemu za życia rozwinął się w kult religijny po jego śmierci (15 lipca 1242). Notowano coraz więcej nadzwyczajnych łask, a nawet cudów przypisywanych jego wstawiennictwu. Po dokładnym zbadaniu autentyczności tych cudów, po skrupulatnie przeprowadzonym procesie beatyfikacyjnym, Stolica Apostolska zaliczyła Czesława w poczet błogosławionych. Uroczystości beatyfikacji obchodzono z całą pompą i przepychem ceremonii zarówno w Rzymie jak i we Wrocławiu w roku 1712.
Dla relikwii Świętego wybudowano specjalną kaplicę. Powstała ona w latach 1711-1718. Otrzymała bogaty wystrój rzeźbiarski dłuta L. Webera i F. Mangoldta. Ogromna 850-kilogramowa tablica inskrypcyjna z brązu podaje w języku łacińskim krótki życiorys Błogosławionego. Pod arkadą wejściową znajdują się posągi dwóch patriarchów Zakonu - św. Dominika i św. Jacka. Centralne miejsce zajmuje ołtarz z alabastrowym sarkofagiem zdobionym 24 płaskorzeźbionymi scenami z życia człowieka, którego śmiertelne szczątki w sobie przechowuje. Powyżej ołtarza znajdują się dwie alabastrowe później pozłacane płaskorzeźby, z których jedna przedstawia Bł. Czesława nawracającego Tatarów. Freski Kopuły kaplicznej przedstawiają chwałę niebieską naszego Świętego, a dwa wielkie obrazy na płótnie - dzieło holenderskiego malarza Backera z Antwerpii - ukazują dwa cudowne wydarzenia z życia Błogosławionego: nawrócenie wodza mongolskiego i uzdrowienie umierającego dziecka.
Dnia 22 września 1963 roku Stolica Apostolska ogłosiła Błogosławionego Czesława głównym patronem miasta Wrocławia.